Nieinwazyjna wentylacja płuc polega na zastosowaniu wspomagania oddychania z użyciem sprzętu medycznego z zastosowaniem masek twarzowych, nosowych. Powietrze przepuszcza się przez maskę pod zwiększonym ciśnieniem. Metoda ta określana jest jako „nieinwazyjna”, ponieważ powietrze dostarczane jest maską ściśle dopasowaną do twarzy, ale bez potrzeby intubacji (intubacja to inaczej umieszczenie plastikowej rurki, zwanej rurką intubacyjną, w tchawicy pacjenta w celu zapewnienia drożności dróg oddechowych).
Nieinwazyjną wentylację stosuje się w ostrej niewydolności oddechowej spowodowanej wieloma stanami medycznymi, w tym przede wszystkim przewlekłą obturacyjną chorobą płuc (POChP), ale również u pacjentów z mukowiscydozą.
Liczne badania wykazały, że właściwe stosowanie nieinwazyjnej wentylacji zmniejsza potrzebę wentylacji inwazyjnej i jej powikłań. Ponadto ta metoda wentylacji może być stosowana długoterminowo u osób, które nie mogą samodzielnie oddychać w wyniku przewlekłego stanu zdrowia.
Dlaczego w mukowiscydozie?
Nieinwazyjna wentylacja płuc stosowana jest u pacjentów z mukowiscydozą w ciężkim stanie, często w oczekiwaniu na przeszczep płuc. Zastosowanie urządzeń CPAP lub BiPAP pozwala usunąć zalęgający w płucach dwutlenek węgla, który w zbyt wysokich stężeniach prowadzi do zatrucia organizmu (ciężkiej kwasicy oddechowej, często w wyniku stosowania długotrwałej tlenoterapii).
BiPAP i CPAP
Możemy wyróżnić kilka typów urządzeń do wentylacji nieinwazyjnej. Główne to CPAP i BiPAP.
Główną różnicą między urządzeniami BiPAP i CPAP jest to, że urządzenia BiPAP mają dwa ustawienia ciśnienia: zalecane ciśnienie do wdechu (ipap) i niższe ciśnienie do wydechu (epap). Podwójne ustawienia pozwalają pacjentowi na łatwiejsze oddychanie. Urządzenia BiPAP są bardziej zaawansowane technicznie, wyposażone w dodatkowe czujniki i często mogą pracować w wielu różnych ustawieniach. Częstym wyposażeniem urządzeń tego typu jest zintegrowany nawilżacz powietrza.
Urządzenie BiPAP składa się ze sprężarki, nazywanej przez pacjentów respiratorem oraz przewodu (rury) i maski na twarz.
BiPAP u pacjentki z mukowiscydozą
“…i tak, przez dwa lata, respirator BiPAP był nieodłączną częścią mojego życia. Na początku podłączałam się pod niego jedynie na noc. Okropnie niewygodnie mi się z nim spało, ale z biegiem czasu się przyzwyczaiłam. I do samej maszyny i do oddychania z nią. Później, pod respiratorem byłam już praktycznie cały czas. Odłączałam go rano po wstaniu, aby się umyć, ubrać, zjeść i przez chwilę posiedzieć i pooddychać jedynie z tlenem. Po obiedzie włączałam go znowu i praktycznie towarzyszył mi do wieczora, kiedy znowu coś jadłam. Potem, podłączałam go na całą noc. Pod koniec, przed samym przeszczepem, nie schodziłam z niego praktycznie wcale. Tylko że wtedy nawet i on czasami już nie pomagał. Nawet z nim się dusiłam i w takich momentach naprawdę nie widziałam już, co robić. Jeśli respirator nie pomaga, to co teraz? Na aktywnej liście do przeszczepu byłam już prawie dwa lata, a telefon ciągle milczał. I wtedy zdałam sobie sprawę, że gdyby wtedy, Ci lekarze z Rabki, nie podjęli decyzji w sprawie tego respiratora, to bez niego nie byłoby mnie już wtedy na świecie. To po części dzięki niemu, udało mi się doczekać przeszczepu. I teraz, jestem ogromnie wdzięczna lekarzom za ten krok…” – fragment autobiograficznej książki autorstwa Marzeny Piejko pt. “Jutro jednak nadeszło. Czyli jak to jest narodzić się po raz drugi“.
Bardzo dobry artykuł. Nieinwazyjna wentylacja zaoszczędza ludziom niedogodności związanych z rurką w tchawicy i umożliwia lepsze funkcjonowanie. Jest dziedziną medycyny bardzo prężnie rozwijającą się teraz w Polsce.