Oczywiście istnieją metody pozwalające na wykrycie Legionelli w wodzie – jej głównym nośniku – zanim zacznie ona stanowić ryzyko dla obywateli UE. Jednak metody te mają swoje wady. Na przykład techniki oparte na uzyskiwaniu posiewu mogą skutkować niedoszacowaniem poziomu skażenia ze względu na przerost konkurencyjnego mikrobiomu oraz (nawet w 20% przypadków) uzyskiwanie niejednoznacznych wyników. Techniki oparte na reakcji łańcuchowej polimerazy (PCR) – jedyne istniejące rozwiązanie umożliwiające monitorowanie Legionelli w środowisku – również się nie sprawdzają.
„Głównym problemem związanym z ilościową reakcją łańcuchową polimerazy (qPCR) jest to, że uwzględnia ona DNA zarówno z żywych, jak i z martwych komórek, co skutkuje przeszacowaniem faktycznego zagrożenia dla zdrowia. Co więcej, znajdujące się w próbkach środowiskowych związki będące inhibitorami PCR mogą skutkować niedokładną kwantyfikacją docelową lub fałszywie ujemnymi wynikami”, mówi Inma Solis, dyrektor generalna BIOTICA, hiszpańskiej firmy z sektora MŚP.
Celem firmy BIOTICA jest opracowanie lepszych i szybszych rozwiązań w zakresie testów środowiskowych, stanowiących alternatywę dla wykrywania mikroorganizmów poprzez posiew, szczególnie po to, by uniknąć nieodpowiedniej lub nieskutecznej dezynfekcji. Główny produkt firmy, Legipid®, to nowatorska metoda przeprowadzania testów środowiskowych oparta na izolacji immunomagnetycznej (IMS) poprzez wykorzystanie immunomagnetycznych kulek działających negatywnie na Legionellę.
„Zasadniczo uznaje się, że głównym problemem analitycznym jest oddzielenie substancji docelowej od reszty próbki”, wyjaśnia Solis. „Magnetyczne immunokulki umożliwiają taką izolację, zaś Legipid® łączy ją z detekcją kolorymetryczną powiązaną z enzymami w ramach szybkiego, jednogodzinnego testu pozwalającego określić stężenie bakterii Legionella sp. w próbkach wody”.
Metoda jest dość prosta: oryginalna próbka wody zostaje skoncentrowana drogą filtracji lub podobną metodą, zanim zostanie wypłukana i umieszczona w kuwecie do testów. Następnie dodaje się zawiesinę kulek magnetycznych wiążących Legionellę, przez co komórki tej bakterii obecne w próbce wiążą się z przeciwciałami unieruchomionymi na powierzchni kulek i tworzą związki bakteria/kulka. Następnie związki te są hodowane z przeciwciałem Legionelli sprzężonym z enzymem i można je zwizualizować na drodze reakcji kolorymetrycznej, po dodaniu substratów enzymatycznych.
W 2015 r. BIOTICA otrzymała dofinansowanie w ramach fazy 1 instrumentu dla MŚP, by opracować w pełni zautomatyzowane urządzenie wykorzystujące IMS w celu przeprowadzania testów w terenie. Niedawno ukończono drugą fazę projektu.
W pełni zautomatyzowane rozwiązanie
ULISENS obejmuje zautomatyzowany immunoczujnik z modułem filtrowania i jednorazowymi pojemnikami na reagenty, który umożliwia szybkie ustalenie poziomów Legionelli. Z kolei czytnik optyczny zapewnia łatwo dostępne cyfrowe odczyty pomiarów stężenia tej bakterii. Według Solis wyników można się spodziewać w ciągu dwóch godzin bez konieczności wykonywania dalszych prac. Wyniki systemu ULISENS są porównywalne do metody referencyjnej Legipid®.
„Metoda ULISENS jest bardziej niezawodna w przypadku rutynowych testów, zwłaszcza w odniesieniu do analizy próbek wody o dużym stopniu skażenia. Automatyczne wykrywanie Legionelli eliminuje błędy ludzkie związane z metodami manualnymi. Poza tym przetwarzanie testów przez urządzenie ogranicza zmienność wyników, eliminuje ryzyko niewłaściwego policzenia, skażenia w trakcie testu oraz wprowadzenia nieprawidłowych danych, skutkując mniejszą liczbą niejednoznacznych wyników i realizowaniem zadań na czas. Realizowanie zadań na czas prowadzi do dłuższego czasu działania, mniejszych opóźnień i mniejszej liczby ponownych testów”, oznajmia Solis.
ULISENS zaprojektowano do wykorzystania w systemach kontroli Legionelli w potencjalnie niebezpiecznych placówkach. Należy do nich przemysł (głównie producenci wież chłodzących oraz firmy zużywające dużą ilość energii), firmy konserwujące budynki, właściciele obiektów obciążonych ryzykiem oraz laboratoria testujące wodę. Przewiduje się szybką komercjalizację rozwiązania. BIOTICA planuje już opracowanie nowych wersji przeznaczonych dla określonych nisz na rynku.
„Zmieniając konfigurację, by uzyskać niewielkie, przenośne wersje na potrzeby basenów, moglibyśmy utorować sobie drogę na interesujący rynek z opcją sprzedaży 15 milionów urządzeń”, stwierdza Solis.
Dzięki uprzejmości (źródło): CORDIS, EU