Dodatek pielęgnacyjny i zasiłek pielęgnacyjny – jak otrzymać te dodatkowe świadczenia w 2023

Dodatek pielęgnacyjny

Dodatek pielęgnacyjny – jest to świadczenie wypłacane przez ZUS jako dodatek do emerytury lub renty zgodnie z ustawą o emeryturach i rentach z FUS (a więc dla osoby uprawnionej do emerytury/renty). Dodatek ten jest jako pomoc ze strony państwa dla beneficjenta świadczenia w przynajmniej częściowym pokryciu kosztów wynikających z jego niezdolności bądź ograniczonej zdolności do samodzielnego funkcjonowania.

Komu przysługuje dodatek pielęgnacyjny w 2023 roku?

W myśl ustawy o emeryturach i rentach z funduszu ubezpieczeń społecznych z dnia 17 grudnia 1998 r. dodatek pielęgnacyjny przysługuje wyłącznie osobom, które są uprawnione do świadczeń emerytalno-rentowych i dodatkowo spełniają jeden z poniższych warunków:

• ukończyły 75 lat,
• nie ukończyły 75 lat, jednakże zostały uznane za całkowicie niezdolne do pracy oraz samodzielnej egzystencji (orzeczenie takie wydaje lekarz orzecznik ZUS).

Przez całkowitą niezdolność do pracy należy rozumieć niezdolność do jakiejkolwiek pracy. Natomiast niezdolność do samodzielnej egzystencji to naruszenie sprawności organizmu, które powoduje konieczność długotrwałej opieki i pomocy innej osoby w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych, np. mycie, ubieranie się, jedzenie posiłków, nabywanie żywności (wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 27 kwietnia 2000 r. sygn. akt III Aua 190/00).

Dodatek pielęgnacyjny nie przysługuje osobie uprawnionej do emerytury, jeśli przebywa z zakładzie opiekuńczo-leczniczym lub w zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym. Wyjątkiem jest, gdy emeryt przebywa poza powyższymi placówkami przez okres dłuższy niż dwa tygodnie w miesiącu – wówczas dodatek przysługuje.

Jaka jest wysokość dodatku pielęgnacyjny w 2023 roku?

W związku z waloryzacją świadczeń emerytalno-rentowych, wysokość dodatku co roku wzrasta. Obecnie wysokość tego świadczenia wynosi od 1 marca 2022 – 256,44 zł.

Dodatek pielęgnacyjny w 2023 roku z urzędu i na wniosek

Osoba, która ukończyła 75 lat, jest automatycznie uprawniona do otrzymania dodatku z ZUS. Oznacza to, że taka osoba ma prawo do dodatku pielęgnacyjnego bez potrzeby składania wniosku.

Natomiast w przypadku, gdy osoba nie ukończyła 75 lat, a została uznana za całkowicie niezdolną do pracy oraz do samodzielnej egzystencji dodatek pielęgnacyjny przyznawany jest na wniosek zainteresowanego. Do wniosku niezbędne jest dołączenie orzeczenia lekarza orzecznika ZUS (komisji lekarskiej ZUS), ustalającego całkowitą niezdolność do pracy oraz do samodzielnej egzystencji.

Wniosek można złożyć w dowolnym czasie.

• Wniosek o dodatek pielęgnacyjny
• zaświadczenie o stanie zdrowia OL-9
  • wystawione nie wcześniej niż na miesiąc przed złożeniem wniosku oraz ewentualnie dokumentacja medyczna.

Wniosek można złożyć:

• osobiście lub przez pełnomocnika w dowolnej jednostce organizacyjnej ZUS
• za pośrednictwem: operatora pocztowego, polskiego urzędu konsularnego.

Wniosek rozpatruje organ rentowy właściwy ze względu na miejsce zamieszkania osoby zainteresowanej lub jednostka organizacyjna Zakładu wyznaczona przez Prezesa ZUS. Po analizie wniosku i załączonej dokumentacji oraz ewentualnym przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego, organ rentowy wydaje decyzję w terminie 30 dni

Odwołanie w sprawie dodatku pielęgnacyjnego w 2023 roku. Jak wygląda?

Od decyzji przysługuje odwołanie, które należy wnieść pisemnie lub ustnie do protokołu, za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję, do sądu okręgowego – sądu pracy i ubezpieczeń społecznych, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.

Wniosek może zostać wycofany, jednakże nie później niż do dnia uprawomocnienia się decyzji organu rentowego, tj. w przypadku, gdy nie zostało złożone odwołanie do sądu – w terminie miesiąca od daty doręczenia decyzji.

Wszelkie informacje można uzyskać:

• w najbliższej jednostce organizacyjnej ZUS
• telefonicznie, mailowo
• lub uzyskać informacje na stronie internetowej zus.pl

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
• Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 r.
  w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe.

Zasiłek pielęgnacyjny

Zasiłek pielęgnacyjny – jest jednym ze świadczeń rodzinnych, który przyznaje się osobom w celu częściowego pokrycia wydatków wynikających z konieczności zapewnienia opieki i pomocy w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji.

Komu przysługuje zasiłek pielęgnacyjny w 2023 roku?

Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje:

• niepełnosprawnemu dziecku;
• osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
• osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia legitymującej się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeżeli niepełnosprawność powstała w wieku do ukończenia 21 roku życia;
• osobie, która ukończyła 75 lat.

Zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje:

• osobie uprawnionej do dodatku pielęgnacyjnego;
• osobie umieszczonej w instytucji zapewniającej nieodpłatnie całodobowe utrzymanie;
• jeżeli członkowi rodziny przysługuje za granicą świadczenie na pokrycie wydatków związanych z pielęgnacją tej osoby, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

Jaka jest wysokość zasiłku pielęgnacyjnego w 2023 roku?

Od 1 listopada 2018 roku kwota zasiłku pielęgnacyjnego o 31,42 zł i wynosiła – 184,42 zł. Od 1 listopada 2019 roku wynosi 215,84 zł (wzrost o 31,42 zł)

Wniosek na zasiłek pielęgnacyjny

Zasiłek pielęgnacyjny ustalany jest wyłącznie na wniosek.

Osoba uprawniona lub jej przedstawiciel ustawowy ubiegający się o zasiłek powinna złożyć wniosek o zasiłek pielęgnacyjny wraz z odpowiednimi dokumentami w ośrodku pomocy społecznej lub w urzędzie gminy.

Dokumenty do wniosku:

1. kopia dokumentu stwierdzającego tożsamość osoby uprawnionej,
2. kopia orzeczenia o niepełnosprawności w przypadku dziecka do lat 16,
3. kopia orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności lub orzeczenia o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności ze wskazaniem daty powstania niepełnosprawności w przypadku osoby w wieku powyżej 16 lat,
4. zaświadczenie z instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie, że pobyt osoby uprawnionej do zasiłku pielęgnacyjnego i udzielane jej świadczenia nie są w całości lub w części finansowane z budżetu państwa lub z Narodowego Funduszu Zdrowia – w przypadku przebywania osoby uprawnionej do zasiłku pielęgnacyjnego w takiej instytucji.

W przypadku otrzymania decyzji przyznającej świadczenie, pieniądze będą wypłacane będzie przez Ośrodek Pomocy Społecznej w kasie lub na konto bankowe.

Jak jest przyznawany zasiłek pielęgnacyjny w 2023 roku?

• Zasiłek przyznaje się od pierwszego dnia miesiąca, w którym złożono wniosek na czas ważności orzeczenia o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności. Jeśli orzeczenie wydano na stałe zasiłek przyznaje się na stałe. Osobom pobierającym świadczenia z innego organu emerytalno-rentowego zasiłek przyznaje się do miesiąca poprzedzającego miesiąc ukończenia 75 roku życia. Zasiłek z tytułu ukończenia 75 roku przyznaje się na czas nieokreślony.
• Jeżeli osoba w okresie trzech miesięcy od wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności złoży wniosek o ustalenie prawa do zasiłku pielęgnacyjnego, prawo do zasiłku pielęgnacyjnego ustala się począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek o ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych,
• Rozporządzenie z dnia 13 sierpnia 2021r. w sprawie wysokości dochodu rodziny albo dochodu osoby uczącej się stanowiących podstawę ubiegania się o zasiłek rodzinny
  i specjalny zasiłek opiekuńczy, wysokości świadczeń rodzinnych oraz wysokości zasiłku dla opiekuna. (Dz. U. 2021r. poz. 1481).

Magdalena J. Tomczyk