Badanie kliniczne fazy trzeciej, w którym uczestniczył University of Texas Southwestern, wykazało, że kombinacja trzech leków poprawiła czynność płuc i zmniejszyła objawy u pacjentów z mukowiscydozą (CF), u których występuje jedna kopia najczęstszej mutacji genetycznej tej choroby – ΔF508 (Delta–F508, F508del, Phe508del).
Na początku tego miesiąca Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków (FDA) zatwierdziło terapię na podstawie wyników tego międzynarodowego badania, opublikowanego dziś w New England Journal of Medicine.
Profesor chorób wewnętrznych Raksha Jain (UT Southwestern Medical Center), w tym tygodniu przedstawia wyniki badań na North American Cystic Fibrosis Conference w Nashville.
CF jest przewlekłą, postępującą i śmiertelną chorobą genetyczną, która wpływa na układ oddechowy i trawienny u dzieci i młodych dorosłych. Zaangażowane są również gruczoły potowe i układ rozrodczy. Mukowiscydoza wpływa na długość życia pacjentów.
„Chociaż istnieje ponad tysiąc różnych mutacji powodujących CF, prawie 90 procent osób z mukowiscydozą ma co najmniej jedną kopię najczęściej występującej mutacji – ΔF508 CFTR”, powiedziała dr Jain.
Szacuje się, że szacunkowo 80 000 ludzi na całym świecie jest dotkniętych mutacjami w białku regulatora transbłonowego przewodnictwa (CFTR) powodującymi rozwój mukowiscydozy.
„Ta kombinacja trzech leków była wysoce skuteczna u osób z mukowiscydozą, które odziedziczyły mutację CFTR ΔF508, poprawiając wyniki zdrowotne i łagodząc objawy” – powiedziała dr Jain, odnosząc się do badania NEJM na osobach z jedną zmutowaną kopią genu ΔF508.
W badaniu klinicznym przeprowadzonym w 115 ośrodkach w 13 krajach od czerwca 2018 r. Do kwietnia 2019 r. 403 pacjentów w wieku 12 lat i starszych zostało losowo przydzielonych do leczenia skojarzonego eleksakaftor-tezakaftor-iwakaftor lub placebo. Badanie było współfinansowane przez Vertex Pharmaceuticals.
Czynność płuc mierzono po czterech i 24 tygodniach. W porównaniu z pacjentami otrzymującymi placebo, czynność płuc w grupie leczonej uległa znacznej poprawie po czterech tygodniach i utrzymywała się do 24. tygodnia. Ponadto liczba zaostrzeń płuc była o 63 procent niższa w grupie placebo. Uczestnicy badania odpowiedzieli również na kwestionariusze dotyczące jakości życia i objawów oddechowych – przy czym osoby z grupy leczonej zgłaszały wyższe (lepsze) wyniki w tych obszarach.
Nadmiar soli w pocie jest cechą charakterystyczną mukowiscydozy. Grupa leczona potrójną kombinacją leków miała niższe stężenie soli w pocie niż grupa placebo, co pokazuje, w jaki sposób ta terapia jest ukierunkowana na podstawową przyczynę choroby – zaburzenia transportu chlorków.
Zdarzenia niepożądane prowadzące do przerwania leczenia wystąpiły u 1% osób otrzymujących kombinację leków. Dr Jain powiedziała, że chociaż terapia była ogólnie bezpieczna i dobrze tolerowana, potrzebne są długoterminowe badania, aby lepiej zrozumieć potencjalne działania niepożądane.
„Społeczność CF ciężko pracuje nad znalezieniem wysoce skutecznych terapii dla osób, które nie kwalifikują się do tego leczenia, ponieważ nie mają odpowiedniej mutacji genowej” – powiedziała dr Jain.