Nabłonkowy kanał sodowy ENaC w walce z mukowiscydozą

0

W drogach oddechowych zdrowego człowieka, ruch rzęsek przesuwa śluz z szybkością od 2 do 10 mm na minutę. W prawidłowych warunkach białko „dyneina” umożliwia rzęskom skoordynowany ruch, który odbywa się w cieczy. Jeżeli ta ciecz, staje się zbyt gęsta i lepka, dochodzi do zatrzymania ruchu rzęsek i problemów z odprowadzaniem śluzu. Taki gęsty, zalegający śluz staje się pożywką dla bakterii i grzybów co w konsekwencji prowadzi do zaostrzeń i stanów zapalnych.

W mukowiscydozie powodem wytwarzania śluzu o nieprawidłowej konsystencji jest upośledzenie transportu jonów chlorkowych w kanale CFTR. Takie uszkodzenie skutkuje zmianą uwodnienia śluzu, który staje się gęstszy. Przemieszczanie się wody w organizmie jest bowiem zależne przede wszystkim od zjawiska osmozy – woda przedostaje się tam, gdzie wzrasta stężenie jonów. W wyniku mutacji białka CFTR i uszkodzenia lub całkowitego zatrzymania działania kanału chlorkowego, do „wnętrza płuc”/do śluzu nie przedostają się jony chlorkowe i woda (jest zbyt niskie stężenie chlorków, żeby woda wędrowała „do śluzu”).

Oprócz kanałów chlorkowych, w organizmie występują też kanały sodowe ENaC. W uproszczeniu kanały sodowe absorbują (pochłaniają) jony sodowe i wodę. Z nieznanych przyczyn w mukowiscydozie dochodzi do nadaktywności tych kanałów w płucach. Z płuc do komórek w zbyt dużych ilościach transportowane są jony sodowe, co prowadzi do odwrócenia kierunku osmozy i transportu wody z płuc (śluzu) co w konsekwencji prowadzi do zagęszczenia śluzu.

Badania kliniczne

W 2017 roku firma biotechnologiczna Spyryx Bioscience otrzymała 5 milionów dolarów na kontynuowanie badań klinicznych nad nowym lekiem na mukowiscydozę, roboczo nazwanym SPX-101. Wsparcia w ramach projektu HOPE-1 udzieliła Cystic Fibrosis Foundation, największa organizacja mukowiscydozy w USA.

Przez usunięcie ENaC z powierzchni komórek płuc SPX-101 hamuje absorpcję sodu i zwiększa ilość wody, co w konsekwencji prowadzi do lepszego transportu śluzu w drogach oddechowych.

Lek SPX-101 opracowany przez Spyryx Biosciences pochodzi z naturalnego białka (SPLUNC1). Naśladuje funkcjonowanie naturalnych białek po przez wiązanie i zakłócanie normalnej aktywności kanałów ENaC.

Mechanizm działania SPX-101 jest niezależny od mutacji genetycznych, które powodują mukowiscydozę, dzięki czemu potencjalna terapia mogłaby mieć zastosowanie u wszystkich chorych na mukowiscydozę.

Bazując na danych przedklinicznych i toksykologicznych dla SPX-101, Spyryx zainicjował rozwój badań klinicznych, kończąc badania fazy I u zdrowych ochotników i pacjentów z CF. Badania te wykazały dobry profil bezpieczeństwa i tolerancji dla SPX-101.

Obecnie firma rekrutuje dorosłych pacjentów z mukowiscydozą do badań klinicznych fazy II. Badania będą prowadzone w Kanadzie, Wielkiej Brytanii, Francji i Portugalii. Badanie to będzie oceniać skuteczność, bezpieczeństwo i tolerancję roztworu do nebulizacji SPX-101 przez 28 dni u dorosłych w wieku 18-50 lat, u których stwierdzono mukowiscydozę, z ppFEV1 przed rozpoczęciem badań klinicznych między 40% a 70%. Wszystkie mutacje CFTR kwalifikują do tego badania.

 

 

Zostaw odpowiedź

Twoj adres e-mail nie bedzie opublikowany.


The reCAPTCHA verification period has expired. Please reload the page.