Redukcja infekcji i poprawa funkcji płuc u młodzieży z mukowiscydozą – wyniki badania modulatorów CFTR

Brytyjskie badanie przeprowadzone przez zespół naukowców z Southampton i Londynu, opublikowane 22 listopada 2024 roku online w Respiratory Medicine, przynosi cenne informacje o skuteczności terapii Elexacaftor-Tezakaftor-Ivakaftor (ETI) w rzeczywistych warunkach klinicznych u młodzieży z mukowiscydozą (CF). Artykuł zatytułowany Real-world impact of Elexacaftor-Tezacaftor-Ivacaftor treatment in young people with Cystic Fibrosis: A longitudinal study rzuca światło na długoterminowe korzyści tej terapii w grupie pacjentów w wieku od 12 do 17 lat.

Mukowiscydoza jest ciężką chorobą genetyczną wynikającą z mutacji w genie CFTR, co prowadzi do zaburzeń transportu jonów chlorkowych i gromadzenia lepkiego śluzu w drogach oddechowych. Terapia ETI, dostępna w Wielkiej Brytanii od sierpnia 2020 roku dla osób powyżej 12. roku życia, jest jedną z najnowocześniejszych metod leczenia, celującą w pierwotną przyczynę choroby. Szacuje się, że aż 61% brytyjskich pacjentów z CF stosowało ETI pod koniec 2022 roku.

Metodyka badania

Badanie objęło 62 pacjentów z Southampton Children’s Hospital, w tym 32 chłopców, ze średnią wieku 13,3 roku. Większość uczestników była homozygotami dla mutacji F508del (76%). Analizowano dane obejmujące dwa lata przed i dwa lata po rozpoczęciu leczenia ETI, korzystając z rejestru mukowiscydozy w Wielkiej Brytanii, lokalnych dokumentacji medycznych oraz dzienników dostaw leków.

Kluczowe wyniki

1. Trwała poprawa funkcji płuc

Badanie wykazało istotny wzrost średniego FEV1% (wskaźnika natężonej objętości wydechowej pierwszosekundowej) o 11,7 jednostki (95% CI 7,4–15,6) po rozpoczęciu leczenia. Poprawa ta była trwała przez cały okres dwuletni, niezależnie od początkowego stanu płuc pacjentów.

2. Zmniejszone stosowanie antybiotyków

Znacząco spadła potrzeba stosowania dożylnych antybiotyków – o 88% (z 32 dni w roku do zaledwie 4 dni, p < 0,01). Ograniczenie infekcji wskazuje na lepszą kontrolę stanu zapalnego w drogach oddechowych.

3. Stabilizacja wskaźnika masy ciała (BMI)

Po początkowym wzroście BMI o 0,25 jednostki w ciągu pierwszych czterech miesięcy, wskaźnik ten wrócił do poziomu wyjściowego po dwóch latach, co sugeruje przejściowe zmiany w stanie odżywienia pacjentów.

4. Wysoka adherencja do terapii

Pacjenci wykazywali bardzo wysokie przestrzeganie zaleceń terapeutycznych – ponad 90% dni leczenia było pokrywanych zgodnie z planem. To kluczowy czynnik zapewniający skuteczność terapii.

5. Bezpieczeństwo terapii

Tylko u trzech pacjentów konieczne było przerwanie leczenia – w jednym przypadku ze względu na ciążę, a w dwóch przypadkach z powodu działań niepożądanych.

Znaczenie wyników dla pacjentów z mukowiscydozą

Badanie potwierdza, że leczenie ETI w rzeczywistych warunkach klinicznych przynosi trwałe korzyści zdrowotne, zgodne z wynikami wcześniejszych badań klinicznych. Poprawa funkcji płuc, zmniejszenie częstotliwości zaostrzeń oraz ograniczenie potrzeby stosowania antybiotyków znacząco podnoszą jakość życia pacjentów. Szczególnie ważna jest rola wysokiej adherencji do terapii, która odgrywa kluczową rolę w uzyskaniu tych efektów.

Źródło: Respiratory Medicine (Real-world impact of Elexacaftor-Tezacaftor-Ivacaftor treatment in young people with Cystic Fibrosis: A longitudinal study) – In Press, Journal Pre-proof

DOI: https://doi.org/10.1016/j.rmed.2024.107882