Zespół bezdechu sennego jest najczęściej występującym behawioralnym zaburzeniem snu, dotykającym miliony pacjentów na całym świecie. Wielu pacjentów nie jest w stanie stosować dostępnych obecnie terapii, dlatego europejscy naukowcy wymyślili nowe rozwiązanie.
W zespole bezdechu sennego drogi oddechowe zostają zablokowane podczas snu, gdy mięśnie gardła sporadycznie wiotczeją. Zatrzymuje to oddech pacjenta, a przypadłości tej towarzyszą poważne problemy związane z chorobami współistniejącymi. Terapia pierwszego rzutu mająca na celu utrzymanie drożności dróg oddechowych podczas snu polega na wykorzystaniu metody wspomagania oddychania przy pomocy stałego dodatniego ciśnienia w drogach oddechowych (CPAP). Jednak towarzyszący temu duży dyskomfort powoduje, że pacjenci nie stosują tej metody zgodnie z zaleceniami, przez co poziom jej skuteczności wynosi jedynie 50%.
W ramach finansowanego przez UE projektu Therapnea opracowano innowacyjne urządzenie z myślą o zaspokojeniu potrzeb pacjentów, którzy nie są w stanie dostosować się do wymogów obecnie dostępnych terapii. Celem projektu było przede wszystkim zapewnienie skutecznej terapii nawet pacjentom z zespołem bezdechu sennego, których wykluczono z leczenia operacyjnego. W ujęciu długoterminowym, wyjściowo planowano, że urządzenie Therapnea stanie się terapią pierwszego rzutu w leczeniu bezdechu sennego.
Innowacyjny model urządzenia
Mechanizm działania urządzenia Therapnea polega na zapewnieniu mechanicznego wsparcia ścianom gardła i tylnej części języka, eliminując częściowe lub całkowite zablokowanie dróg oddechowych podczas snu. „Nasze urządzenie wykorzystuje struktury wsporne w górnych drogach oddechowych, aby zapobiegać ich zapadaniu podczas snu”, wyjaśnia koordynator projektu, pan Avi Lior. Podczas projektowania urządzenia badacze musieli zmierzyć się z wieloma wyzwaniami związanymi z kształtem, rozmiarem i mechanizmem rozlokowywania, a także właściwościami elementów wspornych w drogach oddechowych użytkownika.
Po szeroko zakrojonej fazie badań i rozwoju oraz eksperymentów z różnymi projektami, elementy wsporne pokryto bardzo cienkim, biokompatybilnym, wysoce elastycznym i jednocześnie wytrzymałym pokryciem wykazującym niskie tarcie. „W odróżnieniu od innych urządzeń, Therapnea powoduje mniej skutków ubocznych”, wskazuje Lior.
Therapnea nie wykorzystuje sprężonego powietrza, dzięki czemu jest cichsze, mniej uciążliwe, ma mniej efektów ubocznych, nie wymaga maski i rury podłączonej do jednostki stojącej przy łóżku. Zamiast tego wykorzystuje protezy stomatologiczne z przymocowanymi wspornikami dla zapadających się dróg oddechowych, umieszczany na klatce piersiowej napęd i oddzielną jednostkę umieszczaną przy łóżku, na potrzeby czyszczenia i przygotowania w ciągu dnia. Poza działaniem terapeutycznym, urządzenie to zbiera także wiele danych o oddechu i śnie pacjenta, a następnie przesyła je do chmury, umożliwiając zdalny nadzór nad pacjentem i analizę informacji.
Działanie kliniczne
Urządzenie przetestowano w badaniu klinicznym przeprowadzonym w Indiach z udziałem 10 pacjentów i mającym potwierdzić badaną koncepcję. Wyniki tego badania jasno wskazują, że rozwiązano problem odruchu wykrztuśnego, który jest jedną z głównych przeszkód uniemożliwiających stosowanie elementów wspornych w górnych drogach oddechowych. Co istotne, zaobserwowano zależne od dawki zmniejszenie nasilenia bezdechu, a u jednego pacjenta nawet całkowite wyleczenie.
Przed przewidywanym na 2020 r. wprowadzeniem urządzenia na rynek, badacze z projektu Therapnea planują przeprowadzenie dalszych badań na większych grupach pacjentów i przez dłuższe okresy czasu, aby ukończyć projekt urządzenia. „Naszym celem nie jest zastąpienie CPAP, gdyż jest to przemysłowy standard i terapia rekomendowana od wielu lat”, podkreśla Lior. „Dostrzegamy jednak ogromną potrzebę u pacjentów cierpiących na poważne problemy zdrowotne wynikające z ich przypadłości, którzy nie mogą stosować lub nie tolerują terapii CPAP”.
Biorąc pod uwagę, że wartość rynku urządzeń do terapii bezdechu sennego szacuje się na 3 miliardy dolarów, urządzenie Therapnea z pewnością znajdzie swoją niszę. Do tej pory wyniki badań klinicznych potwierdzają jego skuteczność terapeutyczną, czyniąc z niego potencjalny przełom w tej dziedzinie.