Bakterie oporne na antybiotyki powodują ponad 30 000 zgonów rocznie w samych tylko Stanach Zjednoczonych. Większość z nich wywoływana jest przez opornego na metycylinę gronkowca złocistego Staphylococcus aureus, znanego pod nazwą MRSA.
Nowe wyniki badań naukowców z Uniwersytetu Stanowego Michigan dają nadzieję na skuteczną walkę z gronkowcem złocistym, dzięki poznaniu i wykorzystaniu jego własnych, mocnych stron.
“Atakowanie błony komórkowej i hamowanie jej zdolności do wytwarzania lipidów lub tłuszczów może być skuteczną metodą leczenia” – powiedział Neal Hammer, profesor mikrobiologii i genetyki molekularnej oraz autor badań, których wyniki pojawią się w bieżącym numerze czasopisma naukowego Journal of Bacteriology.
W ewolucyjnym wyścigu zbrojeń zdolność MRSA do wchłaniania ludzkiego tłuszczu i wykorzystywania go jako tarczy daje mu dużą przewagę. Naukowcy zadali sobie pytanie, co jest źródłem kwasów tłuszczowych dla MRSA u ludzi?
Ludzka krew jest wypełniona lipidami – dobrym i złym cholesterolem – o którym wszyscy wiedzieli, ale nie mieli pojęcia jak wpływa na rozwój MRSA. Naukowcy sugerują, że MRSA “podkrada” te kwasy tłuszczowe, a następnie integruje lipidy z własną błoną komórkową. To pozwala mu przeciwstawić się środkom przeciwdrobnoustrojowym, które celują w syntezę kwasów tłuszczowych. A ponieważ w organizmie ludzkim jest bardzo dużo kwasów tłuszczowych, we krwi i wątrobie, MRSA ma prawdziwy, niekończący się bufet, podczas którego może ucztować.
Gronkowiec MRSA wydziela enzymy zwane “lipazami”, które uwalniają kwasy tłuszczowe z ludzkiego cholesterolu. Naukowcy wykorzystali metodę spektrometrii mas, aby określić, w jaki sposób bakterie MRSA były w stanie wykonać ten wyczyn.
Wcześniejsze badania innych naukowców stanowiły podstawę nowego odkrycia. Wiele z tych badań koncentrowało się na źródłach tłuszczu znalezionych na ludzkiej skórze. Aż 30 procent populacji światowej ma bakterie MRSA na skórze – bez żadnych szkodliwych skutków dla zdrowia.
Dzięki pracy prof. Hammera, przyszłe badania mogą skupić się na nowym celu – blokadzie pozyskiwania przez MRSA kwasów tłuszczowych. Może to być strategia poprawy skuteczności środków do dezynfekcji stosowanych w szpitalach i gospodarstwach domowych, a także stworzenia inhibitorów syntezy kwasów tłuszczowych w terapii zakażeń MRSA.
Na zdjęciu prof. Hammer z zespołem. (fot. Derrick Turner)
