Apel o większe wsparcie dzieci z niepełnosprawnościami

Rzecznik Praw Dziecka Marek Michalak
0

Prawa człowieka nie mogą być traktowane jako przywilej tylko osób zdrowych. Także osobom z niepełnosprawnościami należy umożliwić uczestniczenie – na miarę ich możliwości – w życiu społecznym i dopomóc w wykorzystaniu całego swojego potencjału – podkreśla Rzecznik Praw Dziecka Marek Michalak w wystąpieniu do Prezesa Rady Ministrów Mateusza Morawieckiego. Rzecznik przestawia najistotniejsze problemy, z którymi borykają się dzieci z niepełnosprawnościami i apeluje o udzielenie im pomocy i wsparcia.

– Miarą sprawności i poziomu rozwoju państwa jest stosunek do osób z niepełnosprawnościami. To na państwie ciąży obowiązek podejmowania wszelkich działań, aby zapewnić osobom z niepełnosprawnościami pełne korzystanie z fundamentalnych swobód i praw człowieka na równych zasadach – dodaje RPD.

Wśród problemów wymienić należy m.in.:

  • niejednolitość orzecznictwa zespołów do spraw orzekania o niepełnosprawności i brak biegłych sądowych
    Postępowanie orzecznicze, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, jest zespołowe i dwuinstancyjne. Z treści zgłoszeń wpływających do Rzecznika wynika, że najistotniejszym zagadnieniem jest uzyskanie w orzeczeniu o niepełnosprawności dziecka punktów 7 i 8. Uprawniają one rodzica do pobierania świadczenia, ubezpieczenia zdrowotnego i składek ZUS (istotnym aspektem powyższego zagadnienia jest definicja niezdolności do samodzielnej egzystencji osób, które nie ukończyły 16. roku życia, a także niejednolitość orzecznictwa danego schorzenia nawet na poziomie konkretnego powiatowego czy wojewódzkiego zespołu wydającego w tym przedmiocie różne wskazania, oraz zauważalny problem braku biegłych sądowych w postępowaniach w przedmiocie orzekania o niepełnosprawności).

– Problemy poruszane przez zgłaszających to przede wszystkim brak dostatecznej liczby biegłych sądowych, długie terminy oczekiwania na badanie przez biegłych, czy też brak konkretnych specjalistów na listach Prezesów Sądów Okręgowych. Powyższe powoduje przewlekłość postępowań sądowych w przedmiocie orzekania o niepełnosprawności, co stanowi naruszenie konstytucyjnego prawa rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, zagwarantowanego w art. 45 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej – wylicza RPD.

Kolejnym istotnym problemem są powielające się sytuacje związane z koniecznością wielokrotnego przechodzenia ,,długiej drogi odwoławczej’’ związanej z otrzymaniem orzeczenia.

  • niewystarczająca pomoc państwa w zakresie świadczeń dla osób z niepełnosprawnościami
    – Świadczenia, zasiłki i dodatki dla rodzica/opiekuna przeznaczane na pomoc dzieciom z niepełnosprawnościami oraz ich rodzinom w dalszym ciągu są niewystarczające i nie uwzględniają szczególnego nakładu czasu i środków koniecznych dla zapewnienia potrzeb tych dzieci – zwraca uwagę Rzecznik, przedstawiając w wystąpieniu do Premiera RP obszary, które w ocenie RPD wymagają poprawy oraz podjęcia dalszych działań systemowych.
  • ratyfikacja protokołu fakultatywnego do Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych
    6 września 2017 r. minęło 5 lat od ratyfikowania przez Polskę Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych, jednak do tej pory Polska nie podpisała ani nie ratyfikowała Protokołu fakultatywnego do Konwencji, który przewiduje, że każda osoba, która czuje się pokrzywdzona w wyniku działań instytucji państwowych niezgodnych z jej postanowieniami może zwrócić się o pomoc do Komitetu do spraw praw osób niepełnosprawnych.

Protokół fakultatywny (rezolucja A/RES/61/106) ustanawia dwa dodatkowe mandaty dla Komitetu:

– odbiór i rozpatrywanie indywidualnych skarg,

– podejmowanie dochodzeń w przypadku wiarygodnych dowodów poważnych i systematycznych naruszeń Konwencji.

Zgodnie z postanowieniami wskazanego powyżej protokołu każda osoba, która czuje się pokrzywdzona w wyniku działań instytucji państwowych niezgodnych z postanowieniami Konwencji może zwrócić się o pomoc do Komitetu do spraw praw osób niepełnosprawnych. Jednocześnie warunki formalne przewidziane dla złożenia zawiadomienia powinny skutecznie chronić państwo-stronę przed nieuzasadnionymi zarzutami lub roszczeniami, o czym stanowi art. 2 Protokołu fakultatywnego do Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych.

  • wyrównywanie szans edukacyjnych dzieci z niepełnosprawnością
    Problemy dzieci z niepełnosprawnością występują również w obszarze edukacji i rzutują na jakość realizacji ich prawa do nauki. Odnieść można to zarówno do etapu edukacji przedszkolnej, jak i późniejszych etapów kształcenia.

Istotne są tutaj też takie kwestie jak: realizacja obowiązku dowożenia dzieci z niepełnosprawnością, pomoc psychologiczno-pedagogiczna, realizacja zaleceń wynikających z orzeczeń o potrzebie kształcenia specjalnego; brak wystarczającej oferty edukacyjnej dla dzieci z niepełnosprawnością.

– Szkoły ogólnodostępne wciąż nie są przygotowane na realizowanie idei edukacji włączającej, która zakłada niwelowanie barier na każdym poziomie, tak aby młody człowiek z niepełnosprawnością mógł odnaleźć się w najbliższej szkole, będącej częścią środowiska lokalnego – podnosi RPD. Wiele szkół ogólnodostępnych nie jest przygotowanych do przyjęcia dzieci z określonymi niepełnosprawnościami z powodu barier architektonicznych lub mentalnych. Obawy rodziców, co do możliwości stwarzania ich dzieciom z niepełnosprawnością warunków harmonijnego rozwoju w szkołach ogólnodostępnych bywają uzasadnione.

– W wielu szkołach brakuje podjazdów dla wózków, wind i innych niezbędnych udogodnień. Rodzice skarżą się również na niedostateczną liczbę miejsc w szkołach i placówkach integracyjnych, które mogłyby dla wielu dzieci z dysfunkcjami stać się szansą na rozwijanie umiejętności społecznych niezbędnych w dorosłym życiu – wylicza Marek Michalak.

Zostaw odpowiedź

Twoj adres e-mail nie bedzie opublikowany.


The reCAPTCHA verification period has expired. Please reload the page.