AktualnościPomoc socjalnaPoradnikiUprawnienia

Aktywny samorząd – program PFRON-u na rok 2025

Jak skorzystać z programu Aktywny Samorząd 2025? Moduły, terminy i zasady

Artykuł przedstawia założenia programu „Aktywny Samorząd” realizowanego przez PFRON w 2025 roku, który ma na celu wsparcie osób z niepełnosprawnościami w zakresie likwidacji barier społecznych, zawodowych i edukacyjnych. Opisano szczegółowo zasady, moduły programu, dostępne formy pomocy oraz harmonogram składania wniosków.

  1. Cel programu

„Aktywny Samorząd” – jest to program mający na celu wyeliminowanie lub zmniejszenie barier ograniczających uczestnictwo osób niepełnosprawnych w życiu codziennym, zawodowym i w dostępie do edukacji.  Program składa się z dwóch części, tzw. modułów.

 

Moduł I – likwidacja barier utrudniających aktywizację społeczną i zawodową

Ten moduł jest najszerszy i obejmuje tzw. 5 Obszary działań. Dotyczy m.in. pomocy w pomoc w zakupie i montażu oprzyrządowania do posiadanego samochodu, pomoc w uzyskaniu prawa jazdy, zakupie sprzętu elektronicznego, wózka inwalidzkiego o napędzie elektrycznym czy protezy kończyny, w której zastosowano nowoczesne rozwiązania techniczne. To także pomoc w utrzymywaniu aktywności zawodowej.

 

Moduł II – pomoc w uzyskaniu wykształcenia na poziomie wyższym

Moduł ten obejmuje pomoc w uzyskaniu wyższego wykształcenia osobom z orzeczoną niepełnosprawnością niezależnie od stopnia, uczącą się w szkołach policealnych, w kolegiach, w szkołach wyższych i w podyplomowych oraz skierowany jest do osób mających przewód doktorski otwarty poza studiami doktoranckimi/

Od 1 marca 2024 roku Moduł II jest też dla osób z lekkim stopniem niepełnosprawności.

 

  1. Kwoty dofinansowania na 2025 rok

 W roku 2024 zwiększono nieznacznie kwoty dofinansowania w stosunku do poprzednich edycji.

 

  1. Ważne terminy złożenia wniosków na poszczególne moduły
  • Od 2 stycznia do 31 grudnia 2025 r. – wnioski o przyznanie dodatku w Obszarze E
  • Od 1 marca do 31 sierpnia 2025 r.  – wnioski o dofinansowanie w Module I
  • 31 marca 2025 r. – termin zakończenia przyjmowania wniosków o dofinansowanie w Module II w ramach roku akademickiego 2024/2025
  • 10 października 2025 r.  – Termin zakończenia przyjmowania wniosków o dofinansowanie w Module II w ramach roku szkolnego/akademickiego 2025/2026

 

  1. Wnioski, materiały…

 Więcej informacji oraz pobranie wniosków można uzyskać na stronie PFRON-u lub
w terenowym Centrum Pomocy Rodzinie.

Wnioski z kompletnymi dokumentami można złożyć osobiście lub poprzez internet
w Systemie Obsługi Wsparcia (SOW). Dzięki SOW (https://sow.pfron.org.pl/ ) można bez kolejek, bez barier a co najważniejsze bez wychodzenia z domu złożyć taki wniosek o pomoc, trzeba tylko mieć podpis elektroniczny lub posiadać Profil Zaufania na platformie ePUAP.

 

  1. Moduł I – likwidacja barier utrudniających aktywizację społeczną
    i zawodową – termin składania do 31 sierpnia 2024 roku

 

Obszar A – likwidacja bariery transportowej:

 

  • Zadania: 1 i 4 – pomoc w zakupie i montażu oprzyrządowania do posiadanego samochodu
    • 1 – dla osób ze znacznym albo umiarkowanym stopniem niepełnosprawności oraz dla osób z orzeczeniem o niepełnosprawności do 16 roku życia, z dysfunkcją narządu ruchu; Wiek do 18 lat lub wiek aktywności zawodowej lub zatrudnienie. Maksymalna kwota dofinansowania – 73.500,00 zł.

 

  • 4 – dla osób ze znacznym albo umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, z dysfunkcją narządu słuchu; wiek aktywności zawodowej lub zatrudnienie – maksymalna kwota dofinansowania 4.620,00zł.

 

  • Zadania: 2 i 3 – pomoc w uzyskaniu prawa jazdy
    • 2 – dla osób ze znacznym albo umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, z dysfunkcją narządu ruchu; Wiek aktywności zawodowej. Maksymalna kwota dofinansowania – 5.544,00zł.

 

  • 3 – dla osób ze znacznym albo umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, z dysfunkcją narządu słuchu, w stopniu wymagającym korzystania z usług tłumacza języka migowego); Wiek aktywności zawodowej. Maksymalna kwota dofinansowania – 5.544,00 zł.

* kursu i egzaminów na prawo jazdy – dla kategorii B – 2.426,00 zł, dla pozostałych kategorii – 4.043,00 zł ;

* zakwaterowania, wyżywienia w okresie trwania kursu oraz;

* dojazdu (przyjazd na kurs i powrót z kursu) – 924,00 zł;

* usług tłumacza migowego – 578,00 zł.

 

Obszar B – likwidacja barier w dostępie do uczestniczenia w społeczeństwie informacyjnym

 

  • Zadania: 1, 3 i 4 – pomoc w zakupie sprzętu elektronicznego lub jego elementów oraz oprogramowana,
  • 1 – dla osób z orzeczeniem o niepełnosprawności do 16 roku życia lub dla osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności, z dysfunkcją narządu wzroku lub obu rąk; Wiek do 18 lub wiek aktywności zawodowej lub zatrudnienie. Kwota maksymalna uzależniona od schorzeń (10.500,00zł – 17.325,00zł).

 

  • 3 – dla osób z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności,
    z dysfunkcją narządu wzroku; Wiek aktywności zawodowej lub zatrudnienie. Maksymalna kwota dofinansowania – 10.500,00zł.

 

  • 4 – dla osób z orzeczeniem o niepełnosprawności do 16 r. ż. lub osób ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności,
    z dysfunkcją narządu słuchu i trudnościami w komunikowaniu się za pomocą mowy; Wiek do lat 18 lub wiek aktywności zawodowej lub zatrudnienie. Maksymalna kwota 6.300,00 zł.

 

  • Zadanie 2 – dofinansowanie szkoleń w zakresie obsługi nabytego w ramach programu sprzętu elektronicznego i oprogramowania. Kwota dofinansowania zależy do schorzenia.
  • Dla osoby głuchoniewidomej – 4.620,00 zł
  • Dla osoby z dysfunkcją narządu słuchu – 3.465,00 zł
  • Dla pozostałych adresatów obszaru – 2.310,00 zł

 

  • Zadanie 5 – pomoc w utrzymaniu sprawności technicznej posiadanego sprzętu elektronicznego;
  • dla osób z orzeczoną niepełnosprawnością do 16 r. ż. lub osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności; Maksymalna kwota dofinansowania – 1.733,00 zł.

 

Obszar C – likwidacja barier w poruszaniu się:

 

  • Zadania 1 – pomoc w zakupie wózka inwalidzkiego o napędzie elektrycznym,
    • dla osób z orzeczeniem o niepełnosprawności do 16 r. ż. lub osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności, z dysfunkcją uniemożliwiającą samodzielne poruszanie się za pomocą wózka inwalidzkiego o napędzie ręcznym; Maksymalna kwota – 28.875,00 zł, minimalna 18.480,00 zł

Jeśli nie jesteś zatrudniona/zatrudniony ani nie uczysz się, musisz dostarczyć wraz z wnioskiem na zlecenie na zaopatrzenie w wyroby medyczne na wózek potwierdzone przez NFZ

 

  • Zadania 2 – pomoc w utrzymaniu sprawności technicznej posiadanego skutera lub wózka inwalidzkiego o napędzie elektrycznym,
  • dla osób z orzeczeniem o niepełnosprawności do 16 r. ż. lub osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności; Maksymalna kwota dofinansowania – 4.043,00 zł, z czego na zakup jednego akumulatora nie więcej niż 1.155,00 zł

 

  • Zadanie 3 – pomoc w zakupie protezy kończyny, w której zastosowano nowoczesne rozwiązania techniczne, tj. protezy co najmniej na III poziomie jakości; Adresowana do osób ze stopniem niepełnosprawności. Wiek aktywności zawodowej lub zatrudnienie. Dofinansowanie zależne od amputacji.
  • W zakresie ręki – 13.200,00zł;
  • Przedramienia – 28.600,00 zł;
  • Ramienia lub wyłuszczeniu w stawie barkowym – 33.000,00 zł;
  • Na poziomie stopy lub podudzia – 19.800,00 zł;
  • Na wysokości uda (także przez staw kolanowy) – 27.500,00 zł;
  • Uda lub wyłuszczeniu w stawie biodrowym – 33.000,00 zł.

 

  • Zadanie 4 – pomoc w utrzymaniu sprawności technicznej posiadanej protezy kończyny, w której zastosowano nowoczesne rozwiązania techniczne, co najmniej na III stopniu jakości; Adresowana do osób ze stopniem niepełnosprawności. Wiek aktywności zawodowej lub zatrudnienie. Dofinansowanie maksymalnie do 30% kwot z zadania 3.

 

  • W Zadaniu 1,3 lub 4 dla refundacji kosztów dojazdu beneficjenta programu na spotkanie z ekspertem PFRON lub kosztów dojazdu eksperta PFRON na spotkanie z beneficjentem programu – w zależności od poniesionych kosztów nie więcej niż 231,00 zł.

 

  • Zadanie 5 – pomoc w zakupie skutera inwalidzkiego o napędzie elektrycznym lub oprzyrządowania elektrycznego do wózka ręcznego;
  • dla osób z orzeczeniem o niepełnosprawności do 16 roku życia lub dla osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności, z dysfunkcją narządu ruchu powodującą problemy w samodzielnym przemieszczaniu się
    i posiadających zgodę lekarza specjalisty na użytkowanie przedmiotu dofinansowania; Wiek do 18 lub wiek aktywności zawodowej lub zatrudnienie. Maksymalna kwota 8.663,00zł.

 

Obszar D – pomoc w utrzymaniu aktywności zawodowej poprzez zapewnienie opieki dla osoby zależnej

  • dziecka przebywającego w żłobku lub przedszkolu albo pod inną tego typu opieką, pomoc zaadresowana do osób ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, które są przedstawicielem ustawowym lub opiekunem prawnym dziecka. Aktywność zawodowa jest wymagana.

Maksymalna kwota dofinansowania – 347,00 zł miesięcznie tytułem kosztów opieki jedną (każdą) osobą zależną.

                                              

Obszar E – pomoc w kontynuacji rehabilitacji w formie wentylacji domowej.

  • Adresowana do osób ze stopniem niepełnosprawności lub z orzeczeniem o niepełnosprawności (do 16 roku życia), które korzystają z koncentratora tlenu lub respiratora w ramach świadczenia udzielanego przez ośrodek domowego leczenia tlenem lub ośrodek wentylacji domowej, tj. pod opieką zespołu długoterminowej opieki domowej dla pacjentów wentylowanych mechanicznie lub pod opieką poradni/ośrodka/zespołu domowego leczenia tlenem.

100,00 zł miesięcznie w formie dodatku na pokrycie kosztów opłaty za energię elektryczną w związku z użytkowaniem koncentratora tlenu lub respiratora.

 

Nabór wniosków rusza wcześniej, dla osób które nie zdążyły złożyć wniosku w 2024 r. Jeśli złożysz wniosek w styczniu, to możesz uzyskać dodatek za 6 minionych miesięcy. W programie obowiązuje okres kwalifikowalny na refundację poniesionych kosztów – 180 dni przed złożeniem wniosku. Wypłaty dodatku na 2025 rok rozpoczną się nie wcześniej niż w drugim kwartale roku.

 

 

  1. Moduł II – informacje dla studentów – do 10 października 2025 r.

 

Moduł ten przeznaczony jest dla osób ze znacznym, umiarkowanym lub lekkim stopniem niepełnosprawności, którzy pobierają naukę w:

  • w szkole policealnej;
  • w kolegium;
  • w szkole wyższej (studia pierwszego stopnia, studia drugiego stopnia, jednolite studia magisterskie, studia podyplomowe lub doktoranckie prowadzone przez szkoły wyższe w systemie stacjonarnym/dziennym lub niestacjonarnym/wieczorowym/zaocznym lub eksternistycznym, w tym również za pośrednictwem Internetu), a także osób, które przewód doktorski otworzyły poza studiami doktoranckimi.

 

 

Wysokość dofinansowania na semestr/półrocze:

  1. dodatku na pokrycie kosztów kształcenia:
    • do 1.155 zł – dla wnioskodawców pobierających naukę w szkole policealnej lub kolegium,
    • do 1.733 zł dla pozostałych Wnioskodawców,
  2. dodatku na uiszczenie opłaty za przeprowadzenie przewodu doktorskiego
    – do 4.620 zł,
  3. opłaty za naukę (czesne) – wysokość kosztów czesnego w ramach jednej, aktualnie realizowanej formy kształcenia na poziomie wyższym (na jednym kierunku) – niezależnie od daty poniesienia kosztów; dofinansowanie powyżej kwoty 4.620 zł jest możliwe, jeśli wysokość przeciętnego miesięcznego dochodu Wnioskodawcy nie przekracza kwoty 764 zł (netto) na osobę.

 

UWAGA: Przez przeciętny miesięczny dochód Wnioskodawcy należy rozumieć dochód w przeliczeniu na jedną osobę w gospodarstwie domowym Wnioskodawcy, o jakim mowa w ustawie z dnia 28 listopada 2003 roku o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2024 r., poz.323, 858, 1615), obliczony za kwartał poprzedzający kwartał, w którym złożono wniosek. Dochody z różnych źródeł sumują się. W przypadku działalności rolniczej – dochód ten oblicza się na podstawie wysokości przeciętnego dochodu z pracy w indywidualnych gospodarstwach rolnych z 1 ha przeliczeniowego w 2023 r. (Obwieszczenie Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 20 września 2024 r. – M.P. 2024, poz. 820), według wzoru: [(5.451,00 zł x liczba hektarów)/12]/ liczba osób w gospodarstwie domowym Wnioskodawcy.

 

Warunki zwiększenia dofinansowania na pokrycie kosztów kształcenia w postaci dodatku

  • 809 zł – w sytuacjach, które określi samorząd powiatowy,
  • 578 zł – w przypadku, gdy osoba niepełnosprawna ponosi koszty z tytułu pobierania nauki poza miejscem zamieszkania,
  • 347 zł – w przypadku, gdy osoba niepełnosprawna posiada Kartę Dużej Rodziny,
  • 347 zł – w przypadku, gdy osoba niepełnosprawna pobiera naukę jednocześnie
    na dwóch (lub więcej) kierunkach studiów/nauki,
  • 231 zł – w przypadku, gdy osoba niepełnosprawna studiuje w przyspieszonym trybie,
  • 347 zł – w przypadku, gdy Wnioskodawcą jest osoba poszkodowana w 2024 lub w 2025 roku w wyniku działania żywiołu lub innych zdarzeń losowych,
  • 347 zł – w przypadku, gdy Wnioskodawca korzysta z usług tłumacza języka migowego,
  • 924 zł – gdy Wnioskodawca posiada podpis elektroniczny/Profil Zaufany na platformie ePUAP i złoży wniosek o dofinansowanie w formie elektronicznej w dedykowanym systemie przygotowanym przez PFRON (możliwość ta dotyczy tylko tych Wnioskodawców, którzy skorzystają z tego zwiększenia po raz pierwszy),
  • 578 zł – w przypadku, gdy wnioskodawca w poprzednim semestrze pobierał lub aktualnie pobiera naukę w formie zdalnej (także w formie hybrydowej).

Jeśli osoba niepełnosprawna pobiera naukę jednocześnie na dwóch lub więcej kierunkach studiów wyższych, kwota dofinansowania do czesnego na drugim i kolejnych kierunkach może wynieść do 50% kosztów czesnego ponoszonego na każdym z tych kierunków. Dofinansowanie powyżej kwoty 2.310,00 zł jest możliwe, ale jeśli wysokość przeciętnego miesięcznego dochodu Wnioskodawcy nie przekracza 764,00 zł netto na osobę.

 

Pomoc w module II w formie dodatku na pokrycie kosztów kształcenia ma charakter progresywny i motywacyjny. Wysokość dodatku dla każdego wnioskodawcy jest uzależniona od jego postępów w nauce i wynosi:

1)    do 50% wyliczonej dla wnioskodawcy maksymalnej kwoty dodatku – w przypadku pobierania nauki na pierwszym roku nauki w ramach wszystkich form edukacji na poziomie wyższym, w przypadku form kształcenia trwających jeden rok – do 75% wyliczonej dla wnioskodawcy maksymalnej kwoty dodatku;

2)    do 75% wyliczonej dla wnioskodawcy maksymalnej kwoty dodatku – w przypadku pobierania nauki na kolejnym, drugim roku edukacji w ramach wszystkich form edukacji na poziomie wyższym;

3)    do 100% wyliczonej dla wnioskodawcy maksymalnej kwoty dodatku – w przypadku pobierania nauki w kolejnych latach (od trzeciego roku) danej formy edukacji na poziomie wyższym,

 

przy czym studenci studiów II stopnia i doktoranci szkół doktorskich oraz uczestnicy studiów doktoranckich mogą otrzymać dodatek w kwocie maksymalnej na każdym etapie nauki.

Dodatek na pokrycie kosztów kształcenia nie przysługuje w przypadku, gdy wnioskodawca zmieniając kierunek lub szkołę/uczelnię w trakcie pobierania nauki (nie ukończywszy jej), ponownie pobiera naukę na poziomie (semestr/półrocze) objętym uprzednio dofinansowaniem ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w ramach programu.

 

Wysokość udziału własnego wnioskodawcy w zakresie kosztów czesnego

1)    10% wartości czesnego – w przypadku przyznania dofinansowania dla zatrudnionych beneficjentów programu, którzy korzystają z pomocy w ramach jednej formy kształcenia na poziomie wyższym (na jednym kierunku);

2)    60% wartości czesnego – w przypadku przyznania dofinansowania dla zatrudnionych beneficjentów programu, którzy jednocześnie korzystają z pomocy w ramach więcej niż jedna forma kształcenia na poziomie wyższym (więcej niż jeden kierunek) – warunek dotyczy drugiej i kolejnych form kształcenia na poziomie wyższym (drugiego i kolejnych kierunków),

z zastrzeżeniem, iż z obowiązku wniesienia ww. udziału własnego w module II zwolniony jest wnioskodawca, gdy wysokość jego przeciętnego miesięcznego dochodu nie przekracza kwoty 764 zł (netto) na osobę.

 

Dofinansowanie w ramach modułu II nie przysługuje w trakcie przerwy w nauce. Poprzez przerwę w nauce należy rozumieć przerwę w kontynuowaniu nauki, w trakcie której osoba niepełnosprawna nie ponosi kosztów nauki, np. urlop dziekański, urlop zdrowotny.

 

Wnioskodawca, który z przyczyn niezależnych od siebie nie złoży wniosku w ustalonym terminie, ma możliwość ubiegania się o przywrócenie terminu na złożenie wniosku o dofinansowanie.

 

 

Źródło:

 

Magdalena J. Tomczyk

Magdalena J. Tomczyk

Redaktorka portalu oddechzycia.pl, autorka poradników pomocowych, specjalistka Infolinii Pomocowej Fundacji Oddech Życia. Wieloletnia księgowa/kadrowa i działacz społeczny w sprawach socjalnych.

Podobne artykuły

Back to top button