Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków (FDA) zezwoliła na badania kliniczne z udziałem ludzi preparatu ORC-13661 firmy biotechnologicznej Oricula Therapeutics. Preparat ma zapobiegać ubytkowi słuchu u osób przyjmujących wysokie dawki antybiotyków aminoglikozydowych, w tym w grupie pacjentów z mukowiscydozą szczególnie narażonych na ten problem.
ORC-13661 to nowa substancja chemiczna odkryta i opatentowana przez University of Washington z pomocą NIH.
Przedkliniczne testy ORC-13661 wykazały, że zapewnia prawie 100% ochronę u szczurów otrzymujących antybiotyk aminoglikozydowy – amikacynę. Co istotne, nie ma on wpływu na działanie bakteriobójcze aminoglikozydów. W badaniach dotyczących dawkowania wykazano prawidłową dostępność biologiczną po podaniu doustnym, liniową farmakokinetykę w szerokim zakresie oraz okres półtrwania odpowiadający odpowiedniemu zakresowi podawania doustnego raz dziennie. ORC-13661 przeszedł badania bezpieczeństwa i toksykologii GLP.
Nowy otoprotektor jest nadzieją dla wielu osób przyjmujących antybiotyki aminoglikozydowe. To jedne z pierwszych i najskuteczniejszych antybiotyków. Nadal są stosowane na całym świecie w leczeniu różnych zagrażających życiu infekcji bakteryjnych, w tym infekcji płucnych u pacjentów z mukowiscydozą
Do grupy leków ototoksycznych należy między innymi gentamycyna, tobramycyna, stosowane w mukowiscydozie, czy pierwotnej dyskinezie rzęsek (PCD). Typowy przykład zmian w narządzie słuchu spowodowany aminoglikozydami to obustronny niedosłuch odbiorczy w zakresie wysokich częstotliwości, któremu towarzyszą zaburzenie rozumienia mowy i szumy uszne oraz zaburzenia równowagi. Uszkodzenie słuchu może się pogłębiać, obejmując także niższe częstotliwości i prowadzić do głuchoty.
Ototoksyczność antybiotyków aminoglikozydowych wynika nie tyle z bezpośredniej szkodliwości substancji aktywnych, ile z wchodzenia przez nie w związki aktywne z jonami żelaza, co generuje reaktywne formy tlenu (ROS, które prowadzą do śmierci uszkodzonych, bądź zainfekowanych komórek w narządzie słuchu). Antybiotyki te transportowane są w organizmie między innymi do narządu Cortiego w uchu wewnętrznym, gdzie doprowadzają do śmierci komórek rzęsatych (zwane inaczej komórkami słuchowymi, rzęskowymi lub włoskowatymi, przekształcają drgania mechaniczne na sygnały elektryczne transportowane do włókien nerwowych, ludzki organizm nie potrafi ich regenerować, naprawiać).
