Szacuje się, że w Polsce 97% mężczyzn chorych na mukowiscydozę (CF) jest bezpłodnych. A co z 3%, resztą mężczyzn chorujących na mukowiscydozę? Zwykle są to osoby z popularną w Polsce mutacją 3849+10kbC–›T, u których nasieniowody są drożne.
Przyczyny bezpłodności w mukowiscydozie
Główną przyczyną męskiej bezpłodności w mukowiscydozie jest niedrożność nasieniowodów. Już w okresie płodowym dochodzi do zatkania nasieniowodów lepkim, gęstym śluzem, co w konsekwencji prowadzi do zmian zarostowych i degeneracyjnych. U większości mężczyzn z CF diagnozuje się CBAVD, czyli obustronny brak nasieniowodów uniemożliwiający zapłodnienie drogą naturalną.
Diagnostyka bezpłodności u mężczyzn z mukowiscydozą
W przypadku diagnostyki bezpłodności u mężczyzn niezbędne jest przeprowadzenie badania jąder, m.in. ich umiejscowienia, wielkości i struktury. Bada się również najądrza. Oba badania przeprowadzane są techniką palpacyjną, czyli przez dotyk (lekarz palcami ocenia strukturę badanych narządów).
Podczas badań wykorzystuje się również ultrasonograf (USG) z głowicą o wysokiej częstotliwości. Badanie jest krótkie, nieinwazyjne i bezbolesne.
Zlecane są też badania laboratoryjne.
Zapłodnienie pozaustrojowe – pozyskanie plemników
U pacjentów z CBAVD plemniki pozyskuje się na kilka sposobów, dzięki technikom:
- PESA (ang. Percutaneous Epididymal Sperm Aspiration), czyli za pomocą przezskórnej aspiracji plemników z najądrza. Zabieg polega na nakłuciu moszny i najądrza i pobraniu plemników.
- MESA (ang. Microsurgical Epididymal Sperm Aspiration), czyli za pomocą aspiracji plemników z najądrza, ale nie przez nakłucie moszny, a po przez małe nacięcie moszny i bezpośrednie pobranie plemników z przewodu najądrza.
- TESA (ang. Testicular Sperm Aspiration), czyli za pomocą przezskórnej aspiracji plemników z aspiracji plemników z jądra. Zabieg polega na nakłuciu moszny i jądra i pobraniu plemników z jądra.
- TESE (ang. Testicular Sperm Extraction) czyli ekstrakcji plemników z fragmentu jądra pobranego w trakcie zabiegu. Metoda ta może zostać użyta do zapłodnienia ICSI (ang. Intracytoplasmic sperm injection), czyli wprowadzeniu plemnika do cytoplazmy komórki jajowej. Wskazaniem do zastosowania ICSI są zwykle nieprawidłowe wyniki badania nasienia, niedające pewności zapłodnienia nawet w warunkach in vitro.
- M-TESE (ang. Micro – Testicular Sperm Extraction) czyli pobrania fragmentów tkanki jąder w trakcie otwartej biopsji jąder z wykorzystaniem mikroskopu operacyjnego.
Zapłodnienia dokonuje się standardową metodą in vitro lub za pomocą mikroiniekcji plemnika do komórki jajowej. Więcej o technikach zapłodnienia napiszemy w osobnym artykule.
