Badania ototoksyczności dożylnego antybiotyku w mukowiscydozie oraz nowego otoprotektora

0

Ototoksyczność antybiotyków to w Polsce unikany temat. Pacjenci skarżą się, że nie są ostrzegani zbyt dobrze o skutkach ubocznych niektórych antybiotyków, zwłaszcza tych stosowanych w chorobach przewlekłych, takich jak mukowiscydoza, pierwotna dyskineza rzęsek.

Leki ototoksyczne to bardzo niejednorodna grupa leków, które wywierają niepożądane, toksyczne i uszkadzające działanie na narząd słuchu i równowagi. Do grupy leków ototoksycznych należą antybiotyki aminoglikozydowe (przykładowo gentamycyna, tobramycyna). Typowy przykład zmian w narządzie słuchu spowodowany aminoglikozydami to obustronny niedosłuch odbiorczy w zakresie wysokich częstotliwości, któremu towarzyszą zaburzenie rozumienia mowy i szumy uszne oraz zaburzenia równowagi. Uszkodzenie słuchu może się pogłębiać, obejmując także niższe częstotliwości i prowadzić do głuchoty. Niedosłuch staje się dla chorego zauważalny po 2 tygodniach terapii.

Ototoksyczność antybiotyków aminoglikozydowych wynika nie tyle z bezpośredniej szkodliwości substancji aktywnych, ile z wchodzenia przez nie w związki aktywne z jonami żelaza, co generuje reaktywne formy tlenu (ROS, które prowadzą do śmierci uszkodzonych, bądź zainfekowanych komórek w narządzie słuchu). Antybiotyki te transportowane są w organizmie między innymi do narządu Cortiego w uchu wewnętrznym, gdzie doprowadzają do śmierci komórek rzęsatych (zwane inaczej komórkami słuchowymi, rzęskowymi lub włoskowatymi, przekształcają drgania mechaniczne na sygnały elektryczne transportowane do włókien nerwowych, ludzki organizm nie potrafi ich regenerować, naprawiać).

Od lat wiadomo też, że ototoksyczność antybiotyków aminoglikozydowych nie jest jednakowa u wszystkich pacjentów. Okazuje się, że są też genetyczne czynniki wpływające na predyspozycje do uszkodzenia słuchu spowodowane wykorzystaniem antybiotyków aminoglikozydowych. Za część powikłań stosowania tych antybiotyków odpowiedzialne są mutacje w genie kodującym 12S rRNA  (mutacje w m. 1555 A>G oraz m. 1494 C>T).

Firma biotechnologiczna Sound Pharmaceuticals we współpracy z Cystic Fibrosis Foundation Therapeutics oraz Uniwersytetem Medycznym w Południowej Karolinie (USA) rozpoczyna rekrutację do badań klinicznych fazy Ib preparatu  SPI-1005 u chorych na mukowiscydozę (CF).  Głównym celem tego badania jest określenie bezpieczeństwa i tolerancji SPI-1005 u pacjentów z CF z zaostrzeniami płuc, którzy otrzymują  tobramycynę.

SPI-1005, inaczej ebselen to antyoksydant opracowany przez japońską firmę Daiichi Sankyo do leczenia udaru mózgu. Jest to aromatyczna cząsteczka z atomem selenu uwięzionym w jednym z pierścieni. Wykazuje właściwości przeciwzapalne, przeciwutleniające i cytoprotekcyjne. Preparat jest badany pod kątem leczenia urazu reperfuzyjnego i udaru, utraty słuchu i szumów usznych oraz zaburzeń dwubiegunowych.  Sound Pharmaceuticals bada zastosowanie SPI-1005 jako otoprotektora, substancji chroniącej organizm przed ototoksycznością antybiotyków aminoglikozydowych.

Badania fazy IB powinny zakończyć się najpóźniej w grudniu 2018 roku.

 

Źródła informacji:

  1. Molekularne aspekty nefrotoksyczności antybiotyków aminoglikozydowych. Bogusława Konopska, Maria Warwas. Postepy Hig Med Dosw. (online), 2007; 61: 511-518.
  2. Guan MX: Mitochondrial 12S rRNA mutations associated with aminoglycoside ototoxity. Mitochondrion 2011, 11(2): 237-245.
  3. Sound Pharmaceuticals (online)
  4. Cystic Fibrosis Foundation Therapeutics
Zostaw odpowiedź

Twoj adres e-mail nie bedzie opublikowany.


The reCAPTCHA verification period has expired. Please reload the page.