Na grupach dyskusyjnych pojawia się co jakiś czas temat wyników badań laboratoryjnych i poziomu CRP. Czym dokładnie jest CRP i jakie znaczenie ma w mukowiscydozie oraz pierwotnej dyskinezie rzęsek?
CRP, czyli białko C-reaktywne
CRP to skrót z języka angielskiego C Reactive Protein oznaczający po polsku białko C-reaktywne. CRP należy do tzw. białek ostrej fazy i jest markerem stanu zapalnego (podwyższony poziom świadczy o stanie zapalnym).
Jaka jest norma CRP (prawidłowe CRP)?
Stężenie CRP we krwi zdrowego człowieka zwykle nie przekracza 5 mg/l. Najczęściej wynik jest w granicach 0,1-3,0 mg/l.
Podwyższone stężenie CRP we krwi – powody
Na stężenie CRP mają wpływ różne czynniki jak płeć, masa ciała, wiek, stosowane leki. Ale najczęściej podwyższone stężenie CRP we krwi występuje w:
- zakażeniach (zarówno bakteryjnych, wirusowych, grzybiczych oraz zarażeniach pasożytniczych),
- stanach zapalnych, związanymi z chorobami autoimmunologicznymi i zapalnymi,
- urazach,
- zawale serca,
- nowotworach.
Podwyższone CRP od jakiej wartości?
Wynik powyżej 10 mg/l uznaje się już za objaw występującego stanu zapalnego w organizmie człowieka. Wyniki powyżej 40 mg/l wskazują na duży stan zapalny.
Jak się przygotować do badania stężenia, poziomu CRP?
Poziom CRP bada się z próbki krwi żylnej. Przed pobraniem krwi nie trzeba być na czczo (spożyty wcześniej posiłek czy wypity napój nie wpływa na poziom CRP). Pobranie krwi i samo badanie można wykonać o każdej porze dnia i nocy.
Co to jest hs-CRP?
hs-CRP to inaczej CRP o wysokiej czułości, badanie laboratoryjne wykonywane głównie przy ocenie ryzyka zachorowania na choroby układu sercowo-naczyniowego oraz w mukowiscydozie (do oceny ryzyka przyszłych zaostrzeń płucnych oraz oceny choroby klinicznej).
Ile kosztuje badanie CRP? Czy można je wykonać bezpłatnie na NFZ?
Zwykłe badanie CRP kosztuje w granicach 5-35zł. Posiadając skierowanie od lekarza (który ma umowę z NFZ) badanie jest bezpłatne.
CRP w mukowiscydozie
W przypadku zakażeń bakteriami gram-ujemnymi takimi jak pałeczka ropy błękitnej Pseudomonas aeruginosa czy pałeczka Haemophilus influenzae poziom CRP może osiągnąć wartość 400-500 mg/l. Gram-dodatnie bakterie takie jak gronkowiec złocisty Staphylococcus aureus, czy gronkowiec Staphylococcus epidermidis podnoszę zwykle poziom CRP do wartości 50-100 mg/l. Należy być jednak ostrożnym w samodzielnym wyciąganiu wniosków z wyników poziomu CRP. Podobne wartości poziomu CRP mogą wystąpić w przypadku wielu innych schorzeń, problemów medycznych czy infekcji innymi patogenami.
Badania wysokiej czułości hs-CRP moga być przydatne do oceny ryzyka (prognozowania) przyszłych zaostrzeń płucnych oraz oceny choroby klinicznej u osób z mukowiscydozą [1].
[1] C-Reactive Protein in Stable Cystic Fibrosis: An Additional Indicator of Clinical Disease Activity and Risk of Future Pulmonary Exacerbations – Elias Matouk, Dao Nguyen, Andrea Benedetti, Joanie Bernier, James Gruber, Jennifer Landry, Simon Rousseau, Heather G Ahlgren, Larry C Lands, Gabriella Wojewodka, Danuta Radzioch
