Wpływ aktywności fizycznej i stopnia odżywienia na zdrowie kości u chorych z mukowiscydozą

0

Mukowiscydoza wiąże się z występowaniem u dorosłych pacjentów wielu chorób współistniejących. Wśród nich wyróżnia się między innymi cukrzycę, choroby wątroby oraz bezpłodność. Od 40 do 70 % dorosłych chorych boryka się także z zaburzeniami metabolizmu kości, szczególnie ze znaczącym obniżeniem ich gęstości mineralnej (BMD). Częściowo jest to wynikiem zaburzeń wchłaniania oraz niedoboru witaminy D wynikającego z zewnątrzwydzielniczej niewydolności trzustki. Wyniki badań naukowych sugerują, że absorpcja witamin D i K jest przez to zbyt mała aby zapewnić prawidłową mineralizację kości.

W fizjologii kości ulegają procesom przebudowy. Składają się na nią procesy resorpcji (degradacji) i odbudowy tkanki kostnej. W naturze procesy te są w równowadze, a ten stan (obrót kostny) umożliwia m.in. naprawę mikrouszkodzeń kości. Jeśli równowaga zostanie zachwiana może dojść do nadmiernej resorpcji kości, niekompensowanej przez proces odbudowy, co może doprowadzić do osteoporozy. Chorzy z mukowiscydozą borykają się z nierównowagą w obrocie kostnym. Innymi słowy dochodzi u nich do obniżonego formowania kości, a także ich zwiększonej resorpcji w trakcie zaostrzeń choroby.

Stwierdzono zależność pomiędzy wartością parametru FEV1 w badaniu spirometrycznym, a wspomnianą wyżej gęstością mineralną kości (BMD), co może wynikać z wpływu choroby płuc na wydolność wysiłkową. Wykazano także, że u pacjentów u których codzienna aktywność fizyczna jest wyższa, większa jest także masa kości, jednak nie stwierdzono, czy jest to wynik lepszego odżywienia, czy samej aktywności fizycznej. Z tego względu grupa Hiszpańskich naukowców postanowiła sprawdzić czy stopień odżywienia i codzienna aktywność fizyczna u dorastających i dorosłych chorych z mukowiscydozą ma wpływ na prawidłowy obrót kostny. Swoje wyniki opublikowali oni na łamach Brazylian Journal of Physical Therapy.

Do badania włączyli oni 50 pacjentów (23 mężczyzn i 27 kobiet), u których minęło ponad 16 lat od zdiagnozowania mukowiscydozy. Mierzono u nich w nieprzerwany sposób przez pięć kolejnych dni codzienną aktywność fizyczną, wykorzystując do tego przenośne urządzenie umieszczone na prawym ramieniu. Szacowało ono wydatki energii danej osoby poniesione w trakcie wysiłku fizycznego i odpoczynku. W zależności od uzyskanych pomiarów chorych przydzielono zgodnie z wytycznymi U.S. Department of Health and Human Services do 3 grup: osób wykazujących wysoką, średnią i niską aktywność fizyczną. Pacjentom zmierzono także zawartość masy mięśniowej i tkanki tłuszczowej, oceniono gęstość mineralną kości, stężenie witaminy K i D we krwi oraz stężenie albumin. Obliczono także wskaźnik BMI.

Po analizie uzyskanych danych okazało się, ze istnieje korelacja pomiędzy wartością wskaźnika BMI a gęstością mineralną kości (im wyższe BMI tym większa BMD). Poziom masy mięśniowej i poziom codziennej aktywności fizycznej także korelują z markerami formowania kości. Im wyższa aktywność tym wyższa wartość BMD i wyższy poziom we krwi markerów formowania kości. U osób wykazujących wysoką aktywność fizyczną przebudowa tkanki kostnej polegała głównie na formowaniu masy kostnej. Stwierdzono także niewielką zależność między poziomem witaminy D we krwi a BMD (im jest wyższy tym gęstość mineralna kości jest wyższa).

Wyniki uzyskane we wspomnianym badaniu zwracają uwagę na dużą rolę aktywności fizycznej w postępowaniu klinicznym u chorych z mukowiscydozą. Do interpretacji tych danych należy jednak podchodzić z ostrożnością, gdyż na wartości markerów BMD mogą wpływać choroby wątroby, czy używanie leków steroidowych. Aby więc ostatecznie potwierdzić uzyskane wyniki należałoby znacznie wydłużyć czas trwania badania.

Agata Giżycka

Źródło:

 Tejero S, Cejudo P, Quintana-Gallego E i wsp. The role of daily physical activity and nutritional status on bone turnover in cystic fibrosis: a cross-sectional study. Braz J Phys Ther. http://dx.doi.org/10.1590/bjpt-rbf.2014.0154  

Zostaw odpowiedź

Twoj adres e-mail nie bedzie opublikowany.


The reCAPTCHA verification period has expired. Please reload the page.